Begrotingsrechtmatigheid
Bij de begrotingsrechtmatigheid wordt nagegaan of de lasten zijn gerealiseerd binnen de door de raad geautoriseerde programma’s. Een overschrijding kan als onrechtmatig worden beoordeeld. In veel gevallen is echter sprake van uitgaven die binnen het door de raad vastgestelde beleid zijn gebleven.
In dit hoofdstuk worden de begrotingsafwijkingen gepresenteerd en voorzien van een oorzaak. De oorzaak kan worden onderverdeelt in zeven categorieën die worden gepresenteerd in onderstaande tabel. De kolom ‘R’ staat voor Rechtmatig (telt niet mee in het oordeel van de accountant) en ‘O’ voor onrechtmatig (telt mee in het oordeel van de accountant).
Categorie begrotingsafwijking: | R | O | |
|---|---|---|---|
1 | Budgetoverschrijdingen betreffende activiteiten die niet passen binnen bestaand beleid en waarvoor geen voorstel tot begrotingsaanpassing is ingediend. Bijvoorbeeld de doelgroep c.q. de activiteiten zijn in de praktijk aantoonbaar ruimer geïnterpreteerd dan in regelgeving (subsidieregeling, -verordening) was gedefinieerd. | X | |
2 | Budgetoverschrijdingen die passen binnen bestaand beleid, maar waarbij ondubbelzinnig is vaststelt dat die ten onrechte niet tijdig zijn geautoriseerd. Bijvoorbeeld: de verwachte kostenoverschrijding op jaarbasis was via tussentijdse informatie al wel bekend, maar men heeft geen voorstel tot begrotingsaanpassing ingediend en dit is in strijd met de budgetregels zoals afgesproken met de raad. | X | |
3 | Budgetoverschrijdingen die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten, bijvoorbeeld via subsidies of kostendekkende omzet. | X | |
4 | Budgetoverschrijdingen bij open einde (subsidie)regelingen. Vaak blijkt vanwege dit open karakter in het kader van het opmaken van de jaarrekening een (niet eerder geconstateerde) overschrijding. | X | |
5 | Budgetoverschrijdingen die worden gecompenseerd door extra inkomsten die niet direct gerelateerd zijn. Over de aanwending van deze extra inkomsten heeft de raad nog geen besluit genomen. | X | |
6 | Budgetoverschrijdingen betreffende activiteiten welke achteraf als onrechtmatig moeten worden beschouwd omdat dit bijvoorbeeld bij nader onderzoek van de subsidieverstrekker, belastingdienst of een toezichthouder blijkt (bijvoorbeeld een belastingnaheffing). Het zal hier in de praktijk vaak gaan om interpretatieverschillen bij de uitleg van wet- en regelgeving die na het verantwoordingsjaar aan het licht komen. Er zijn dan geen rechtmatigheidsgevolgen voor dat verantwoordingsjaar. Wel zal de gemeente ervoor moeten zorgen dat de overschrijdingen getrouw in de jaarrekening worden weergegeven. Ook kunnen er gevolgen zijn voor het lopende jaar. | ||
- geconstateerd tijdens verantwoordingsjaar | X | ||
- geconstateerd na verantwoordingsjaar | X | ||
7 | Budgetoverschrijdingen op activeerbare activiteiten (investeringen of totaal geautoriseerd budget) waarvan de gevolgen voornamelijk zichtbaar worden via hogere afschrijvings- en financieringslasten in het jaar zelf of pas in de volgende jaren. | ||
- jaar van investeren | X | ||
- afschrijvings- en financieringslasten in latere jaren | X |
EXPLOITATIE LASTEN | |||
|---|---|---|---|
Programma omschrijving | Begroting | Realisatie | Begrotings afwijking |
0. Bestuur en ondersteuning | 25.413 | 25.681 | -268 |
1. Veiligheid | 2.946 | 2.905 | 42 |
2. Verkeer, vervoer en waterstaat | 5.071 | 4.984 | 87 |
3. Economie | 1.397 | 1.196 | 201 |
4. Onderwijs | 5.340 | 4.817 | 523 |
5. Sport, cultuur en recreatie | 9.472 | 8.812 | 659 |
6. Sociaal domein | 50.310 | 52.480 | -2.169 |
7. Volksgezondheid en milieu | 9.046 | 8.577 | 469 |
8. Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing | 8.527 | 13.996 | -5.469 |
Totaal exploitatielasten | 117.522 | 123.449 | -5.927 |
Op de programma's 0, 6 en 8 is sprake van een overschrijding van de geraamde lasten.
0. Bestuur en ondersteuning:
Op dit programma wordt de overschrijding met name veroorzaakt door juridische advieskosten (€ 65.000) en op het gebied van informatisering en automatisering (€ 238.000).
In de voortgangsrapportage 2018 was het budget voor rechtskundig advies al opgenomen, echter was deze inschatting nog te laag gezien de overschrijding bij de jaarrekening (financiële toelichting, programma 1: voortgangsrapportage en jaarrekening).
Ten aanzien van I&A zijn de kosten voor de RID hoger dan begroot. Dit komt mede doordat tussentijds geen begrotingswijzingingen worden aangeleverd door de RID. Daarnaast was de raming voor I&A in de begroting 2018 van de nieuwe gemeente Zevenaar gebaseerd op de samengevoegde 1+1 raming. Destijds was er nog niet voldoende onderbouwing om de begroting te verhogen (financiële toelichting, programma 1: jaarrekening).
Toelichting
Beide overschrijdingen maken onderdeel uit van bestaand beleid en budgetten. Tussentijds zijn deze bijgesteld op basis van de toen aanwezige informatie. Bij de jaarrekening is echter gebleken dat de beschikbare budgetten onvoldoende waren.
6. Sociaal domein:
Binnen het sociaal domein is sprake van een overschrijding van de uitgaven, hoofdzakelijk de directe zorgkosten (€ 1.950.000) en het doelgroepenvervoer (€ 490.000).
Toelichting
De overschrijding betreft een overschrijding uit categorie 4, zijnde een open-einde regeling.
8. Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing:
Binnen programma 8 is een forse overschrijding gepresenteerd. Deze wordt veroorzaakt door lasten binnen de verschillende grondexploitaties. Deze worden meer dan gecompenseerd door extra baten en een verlaging van de risicovoorziening.
Toelichting
De hogere kosten worden gecompenseerd door hogere opbrengsten (categorie 3) in de bouwgronden.
TOEVOEGINGEN AAN RESERVES | |||
|---|---|---|---|
Programma omschrijving | Begroting | Realisatie | Begrotings afwijking |
0. Bestuur en ondersteuning | 19.049 | 19.101 | -52 |
2. Verkeer, vervoer en waterstaat | 491 | 508 | -16 |
3. Economie | 0 | 0 | 0 |
4. Onderwijs | 2.290 | 2.290 | 0 |
5. Sport, cultuur en recreatie | 107 | 107 | 0 |
6. Sociaal domein | 969 | 969 | 0 |
7. Volksgezondheid en milieu | 135 | 256 | -121 |
8. Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing | 2.583 | 2.583 | 0 |
Totaal toevoegingen aan reserves | 25.625 | 25.814 | -190 |
Binnen enkele programma's is meer toegevoegd aan de reserves dan geraamd.
0. Bestuur en ondersteuning:
De overschrijding betreft een toevoeging van € 52.000 aan de algemene reserve. Dit zijn door de raad toegekende middelen voor Hal12 die in 2019 worden ingezet.
Toelichting
De kosten worden gecompenseerd door een lagere onttrekking (categorie 3).
2. Verkeer, vervoer en waterstaat
Er is een toevoeging aan de reserves geboekt van € 16.000 op programma 2. Dit levert een overschrijding van de lasten op. Hier tegenover staan een gelijke onttrekking. beide hebben te maken met een overboeking naar de voorziening wegen.
Toelichting
De kosten worden gecompenseerd door een lagere onttrekking (categorie 3).
7. Volksgezondheid en milieu
Op het product riolering is een voordeel ontstaan van € 120.000. Dit bedrag is toegevoegd aan de reserve riolering. Hiermee blijven de door de burger betaalde heffingen beschikbaar voor het beoogde doel.
Toelichting
De hogere toevoeging wordt gecompenseerd door hogere opbrengsten (categorie 3) in de rioolheffing.